İş Kazası Geçiren Personelin Tedavisi İçin Yapılan Sağlık Harcamalarının Gider Kaydı ve KDV İndirimi

Yazar: Yılmaz SEZER*

Yaklaşım / Kasım 2013 / Sayı: 251

I- GİRİŞ

Bilindiği üzere, iş kazası geçiren personelin tedavisi için gerekli sağlık harcamalarının bir kısmı örneğin SGK tarafından karşılanmayan tüm ücret farkları, işveren şirketler tarafından karşılanabilmektedir. Uygulamada, bu şekilde karşılanan sağlık harcamalarının işveren şirketler tarafından gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı ve bu harcamalara ilişkin olarak yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı konularında tereddütlerle karşılaşılmaktadır.

Aşağıda, iş kazası geçiren personelin tedavisi için işveren mükellefler tarafından yapılan sağlık harcamalarının gider kaydı ve KDV indirimi konusu incelenecek, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görüşlerine de yer verilerek kişisel görüşümüz belirtilecektir.

II- İŞ KAZASI GEÇİREN PERSONELİN TEDAVİSİ İÇİN YAPILAN SAĞLIK HARCAMALARININ GİDER KAYDI VE KDV İNDİRİMİ

A- İŞ KAZASI GEÇİREN PERSONELİN TEDAVİSİ İÇİN YAPILAN SAĞLIK HARCAMALARININ GİDER KAYDI

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Safi Kurum Kazancı” başlıklı 6. maddesinde; “Kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı” hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun “Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti” başlıklı 38. maddesinde ise;

“Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

1.  İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

2.  İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanun’un 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulur.”

hükmü yer almaktadır.

Dolayısıyla, yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde tespit edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde yer alan giderler indirilebilecektir.

Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde ise, safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sayılmış olup,

- (1) numaralı bendinde, “Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler”,

- (2) numaralı bendinde, “Hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatında iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatının (Bu primlerin ve aidatın istirdat edilmemek üzere Türkiye’de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla)”

safi kazancın tespitinde indirilebileceği belirtilmiş bulunmaktadır.

Yapılan bir harcamanın genel gider olarak dikkate alınabilmesi için;

- Giderle iş arasında açık ve güçlü bir illiyet bağının mevcut olması,

- Giderin, işin önemi ölçüsünde yapılmış bulunması  

gerekir. İş kazası geçiren personelin tedavisi için yapılan sağlık harcamalarının, iş ve işletme ile ilgili olduğu tartışmasızdır. 

Bu çerçevede, iş kazası sonucu personelin tedavisi için yapılan sağlık harcamaları, bu harcamalara ilişkin belgelerin işveren şirketler adına düzenlenmesi koşuluyla “tedavi ve ilaç giderleri” kapsamında kurumlar vergisine esas kurum kazancının tespitinde indirilecek gider olarak dikkate alınabilecektir. Nitekim Gelir İdaresi Başkanlığı da aynı görüşte olup, verdiği bir Özelge’de,

“İş kazası sonucu personelinizin tedavisi için yapılan sağlık harcamalarının, şirket adına düzenlenecek belgelerle tevsiki halinde Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinin iki numaralı bendi gereğince kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.”(1).

şeklinde aynı doğrultuda görüş bildirilmiştir.

B- İŞ KAZASI GEÇİREN PERSONELİN TEDAVİSİ İÇİN YAPILAN SAĞLIK HARCAMALARINA İLİŞKİN KDV’NİN İNDİRİMİ

KDV Kanunu’nun;

- 29/1. maddesinde, “mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den, bu Kanun’da aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi indirim konusu yapabilecekleri,”

- 29/3. maddesinde, “indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,”

- 30/d maddesinde, “Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV’nin indirim konusu yapılmayacağı,”

- 34/1. maddesinde, “yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV’nin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla indirilebileceği,”

hükme bağlanmıştır.

Buna göre, iş kazası geçiren personelin tedavisi için yapılan sağlık harcamaları bu harcamalara ilişkin faturaların işveren şirketler adına düzenlenmesi koşuluyla “tedavi ve ilaç giderleri” kapsamında kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabildiğinden, bu faturalarda gösterilen KDV’ler de, faturaların düzenlendiği yıl aşılmamak şartıyla söz konusu faturaların kanuni defterlere kaydedildiği dönemde (ay’da)  indirim konusu yapılabilecektir.

Konu ile ilgili olarak verilen bir Özelge’de de,

“İş kazası nedeniyle personelinizin tedavisi için yapılan sağlık harcamaları nedeniyle şirketiniz adına düzenlenen faturada gösterilen KDV’nin, faturanın düzenlendiği yıl aşılmamak şartıyla faturanın kanuni defterlere kaydedildiği dönemde  indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.”(2)

şeklinde idari görüş bildirilmiştir.

III- SONUÇ

 Yukarıda yapılan açıklamalardan da fark edileceği üzere, iş kazası geçiren personelin tedavisi için yapılan sağlık harcamalarının, bu harcamalara ilişkin faturaların işveren şirketler adına düzenlenmesi koşuluyla “tedavi ve ilaç giderleri” kapsamında kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi ve bu faturalarda gösterilen KDV’lerin indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görüşleri de bu doğrultudadır. 

*           YMM, GÜNCEL&LAVIALE TÜRKİYE Yönetim Kurulu Başkanı

(1)         GİB. İstanbul VDB’nin, 19.01.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.29-214 sayılı Özelgesi.

(2)         GİB. İstanbul VDB’nin, 19.01.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.29-214 sayılı Özelgesi.